Yayınlanma:30 Temmuz 2020 20:18 Güncelleme:11 Kasım 2020 22:45
YÖK, koronavirüs salgınının 2020-2021 eğitim ve öğretim döneminde de devam etmesi ihtimaline karşı yeni düzenlemeler yapılması ihtiyacına yönelik “Küresel Salgında Yeni Normalleşme Süreci” rehberi hazırladı.
Rehberde, Uzaktan Öğretim Uygulamaları, Uygulamalı Eğitimler, Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları, Yabancı Uyruklu Öğrenciler, Toplantılar, Kongreler ve Değişim Programları başlıkları altında çerçeve kararlar ve öneriler yer alıyor.
Ölçme ve Değerlendirme Uygulamaları kapsamında çevrimiçi kimlik kontrolü, geleneksel soru türleri, uzun cevaplı sorular, açık uçlu sorular, farklı puanlamalar, sınava ilişkin deneme imkânı gibi önemli kararlar açıklandı.
Salgının devam ettiği yeni normalleşme sürecinde gerçekleştirilecek ölçme ve değerlendirmeye ilişkin olarak:
1. Ölçme süreci, değerlendirme yaklaşımları, puanlama sistemi ve ölçütler hakkında öğrencilere yazılı ve/veya sözlü bildirimler derslere başlarken (dönem başında) yapılmalıdır.
2. Çoktan seçmeli, doğru-yanlış, kısa cevaplı, boşluk doldurma, eşleştirme gibi geleneksel soru türleri uzaktan öğretimde de kullanılmalıdır.
– Çevrimiçi bir testin içinde birden farklı türde soru bulunması sağlanmalıdır. Temel bilgilerin öğrenilip öğrenilmediğini ölçmek amacıyla çoktan seçmeli sorular kullanılırken üst düzey öğrenmelerin gerçekleşip gerçekleşmediğini ölçmek amacıyla uzun cevaplı sorular kullanılabilir.
– Çevrimiçi test içinde yer alan farklı türde sorular için farklı puanlamalar yapılabilir.
3. Klasik yazılı soruların kullanılması teşvik edilmelidir.
-Klasik yazılı (açık uçlu) soruların kullanılması durumunda sorulara ilişkin puanlama anahtarı öğrencilere sınav esnasında bildirilmelidir.
-Açık uçlu soru sorulara verilecek süre yeteri kadar olmalıdır.
– Açık uçlu sorular için istenen cevapların ve bunlara verilecek puanlar sınav öncesinde net hale getirilmelidir. Subjektif puanlamanın önüne geçilmelidir.
4. Ödev ve Proje gibi ölçme araçlarının kullanılması durumunda bunlara verilecek puanlar ödev açıklandığında öğrencilere sunulmalıdır. Öğrenciler ödevlerinin hangi bölümü için ne kadar puan alacaklarını ödevlerini hazırlarken bilmelidir. Ödevler intihal programları ile taratılmalıdır.
5. Öğrencilere alacakları sınava ilişkin deneme imkânı sağlayacak ortamlar sınavdan önce sunulmalıdır.
6. Sorulacak sorulara cevap vermek için yeteri kadar süre verilmelidir.
7. Öğrenciler sınav ortamının ciddiyetini algılayabilecekleri bir hazırlık sürecinden geçmelidir. Geleneksel sınav sisteminde olduğu gibi üniversitece belirlenecek standartlarda kimlik kontrolü, çevrimiçi bilgi güvenliği kontrolü sağlanmalıdır.
8. Sınavlar sonucunda elde edilecek puanların ne anlama geldiği öğrencilere sınav öncesinde bildirilmelidir.
9. Öğrenme Yönetim Sistemi, öğrenme analitiklerini alabiliyorsa bu analitikler kullanılarak puanlama yoluna gidilmesi denenmelidir.
– Öğrenme analitikleri ağırlıklandırılarak kullanılmalıdır. Örneğin ders kitabı, ders notu, pdf gibi materyali okumak ile ders videosunu seyretmek, varsa etkileşim ögelerine cevap vermek farklı ağırlıkta puanlanmalıdır.
10. Üniversitenin Uzaktan Eğitim Merkezi (UZEM), üniversitede bulunan ölçme ve değerlendirme alanından öğretim elemanlarıyla işbirliği kurarak ölçme değerlendirme süreçlerini daha nitelikli hale getirme konusunda çalışabilir.
11. Süreç ve sonuç değerlendirme için farklı çevrimiçi sınav standartları belirlenmelidir.
12. Çevrimiçi sınavlar için güvenlik seviye düzeyleri tanımlanıp bu düzeylerin asgari gereksinimleri tanımlanabilir.
13. Soru yazımında, depolanmasında ve servisinde uyulacak olan teknolojik standartlar (QTI gibi) oluşturulabilir.
14. Soru havuzlarında yer alacak olan soruların öğrenme çıktıları ile ilişkisi kurularak elde edilen veriden hareketle öğrenme analitikleri oluşturulabilir.
15. İzleme amaçlı değerlendirmelerde öğrencilere anında dönüt verecek farklı algoritmalardan yararlanmalıdır.
16. Değer biçme amaçlı değerlendirmelerde öğrencilere cevaplarına ilişkin geciktirilmiş dönüt verecek farklı algoritmalardan yararlanmalıdır.
17. Uzaktan öğretimde kullanılacak çevrimiçi sınav sistemleri hakkında uygulayıcılar için yazılı ve görsel kılavuzlar hazırlanmalıdır.
Derslerde verilen kazanımların ölçme ve değerlendirilmesinin sadece sınavlar üzerinden yapılması yerine bunun sürece yedirilmesi önemlidir. Çevrimiçi sınavların genel yapısı değerlendirildiğinde, dönem içi, dönem sonu gibi sınavların ders geçme notu üzerindeki ağırlıklarının düşürülmesi ve bunların yerine süreç izlemeye dayalı ve eğitim içeriğinin içine yerleştirilmiş analitiklerin ders geçme notu üzerindeki ağırlıklarının yükseltilmesi öğrenciler hakkında daha güvenilir kararlar alınmasını sağlayabilir. Bu durum, öğrencilerin çoğunluğunun yaptığı, sınav öncesi (dönem içi ve dönem sonu sınavlarda) birkaç gün ders çalışarak dersi geçmeye çalışmasının önüne geçilmesini ve öğrencinin her bir derse daha fazla odaklanmasını sağlayacaktır. Böylece öğrencilerde sınav haftalarında oluşan sınav kaygılarının da azalması ve her dersin bir sınav niteliği taşıması sağlanabilir.
